H επόμενη συνάντηση της Λέσχης θα είναι την πρώτη εβδομάδα του Οκτώβρη.Το βιβλiο που θα διαβάσουμε είναι το "Νέα φινλανδική γραμματική " του Diego Marani, εκδόσεις Αιώρα, στις 4μμ στην Βιβλιοθήκη Διονύσου. ΚΑΛΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ!!!
(υποσημείωση: θα ενημερωθείτε εγκαίρως για την μέρα και την ώρα της συνάντησης)
H Eυγενία Μακαριάδη έγραψε για το βιβλίο αυτό :
Το μυθιστόρημα του Diego Marani διαβάζεται σαν θρίλερ, στοχαστικό, πολιτικό, πολιτισμικό και αντιπολεμικό.
Το θέμα του η απώλεια της μνήμης και όχι
μόνο, αλλά κάτι ακόμα πιο οδυνηρό όπως η απώλεια της γλώσσας κι όταν η γλώσσα
είναι το απαραίτητο μέσο, η βάση, θα
έλεγα, για τη συμβίωσή μας, όταν η γλώσσα είναι η πατρίδα μας, η κοινωνία που
γεννηθήκαμε, που ζούμε, τα ήθη, τα
έθιμά, ο πολιτισμός μας, τότε τι; Yφιστάμεθα; Η γλώσσα που τη μαθαίνουμε
από γεννησιμιού μας, από τα χείλη του ανθρώπου που μας μεγαλώνει, η αγαπημένη
σιγαλή μουσική λόγων, τραγουδιών, αγάπης, μάθησης, τα πρώτα βήματα για μια
λέξη, μια φράση, ένα νόημα μετά τους βρεφικούς ήχους. Σαν την χάσουμε,
υφιστάμεθα; Ας δούμε την υπόθεση του έργου, η οποία εξελίσσεται το 1944, ενόσω
μαίνεται ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος.
Στην
προβλήτα της Τεργέστης
στρατιώτες του γερμανικού πλοίου «Τίμπιγκεν» περισυλλέγουν έναν
αναίσθητο,
τραυματισμένο άνδρα. Όταν ο άντρας αυτός συνέλθει συνειδητοποιεί ότι
έχει χάσει
τελείως τη μνήμη του. Το μόνο στοιχείο που ο γιατρός του πλοίου, Πέτρι
Φρίαρι,
βρίσκει και προσπαθεί να βοηθήσει τον τραυματία, είναι το αμπέχονό του
όπου
αναγράφεται το ονοματεπώνυμο Σάμπο Κάργιαλαϊνεν, καθώς και ένα μαντίλι
με τα
αρχικά Σ.Κ. Ο Γιατρός, φινλανδικής
καταγωγής, μετά τις πρώτες βοήθειες, πιστεύει
ότι ο Σάμπο πρέπει να είναι φινλανδός και με φιλότιμες και επίμοχθες
προσπάθειες
τον εκπαιδεύει στη φινλανδική γλώσσα, μια γλώσσα δύσκολη και πολύπλοκη.
Στη
συνέχεια αποφασίζει να τον στείλει στο
Ελσίνκι με ταυτότητα που φέρει τ’ όνομα αυτό του αμπέχονου, όπου στο
τέλος αποδεικνύεται ότι δεν του ανήκει. Εκεί στεγάζεται σε στρατιωτικό
ξενώνα,
γνωρίζεται με τον πάστορα Κόσκελα, με τον οποίο συνεχίζονται τα μαθήματα
φινλανδικής, μαθαίνει επίσης θρησκευτικούς ύμνους, εμβατήρια, ιστορία
πολιτισμού
και μυθολογίας της χώρας. Η μοναξιά του
μέρα τη μέρα αυξάνεται καθόσον τίποτε δεν του θυμίζει κάτι ως πρόσωπο,
ως λέξη,
ως τόπος, η μελαγχολία βαραίνει την ψυχή του, και ακόμη δεν του λέει
κάτι η
έντονη συμπάθεια που του δείχνει μια νοσοκόμα που τον κουράρει. Με τις
λέξεις
και τα νοήματά τους παλεύει καθημερινά και τα καταγράφει ημερολογιακά,
ξεκινώντας από τον γιατρό Φρίαρι που όχι μόνο τον γιάτρεψε σώζοντας του
τη ζωή, αλλά και για τις άοκνες προσπάθειές
του να του μάθει βασικές λέξεις στα φινλανδικά, ίσα για να μπορεί να
συνεννοείται, όσο γίνεται, στην Φινλανδία, τη χώρα, που προσπαθούσε να
πιστέψει
ότι ήταν η δική του. Ο πάστορας Κόσκελα συνεχίζει το έργο του γιατρού
Φρίαρι,
μαθαίνοντάς τον ύμνους θρησκευτικούς, το ιερό βιβλίο, η Βίβλος, που την
αποκαλούν «γραμματική», καθώς επίσης και παραμύθια, των δασών και νερών,
που
δεν είναι άλλα από την Φινλανδική μυθολογία.
*******
Γιατρός Φρίαρι: Μόνο μια γυναίκα θα μπορούσε να σώσει αυτόν τον άντρα και η δεσποινίς Ίλμα σχεδόν τα είχε καταφέρει. Είχα δίκιο. Η
διάγνωσή μου ήταν άριστη∙ η θεραπεία, η σωστή, όμως ο ασθενής άλλος.
Σάμπο Κάργιαλαϊνεν -Όμως
αυτοί οι άγνωστοι ήχοι αντηχούσαν άδειοι στο στόμα και στο κεφάλι μου, χωρίς ν’
αφήνουν το παραμικρό μέσα μου , σαν μια ηχώ που αργοσβήνει.
-Το βλέμμα μου τρυπούσε τον ορίζοντα
αναζητώντας απεγνωσμένα μια αφορμή, μια θύμηση, μια εικόνα που θα
μπορούσε ως δια μαγείας να ξαναζωντανέψει το κομμάτι του εαυτού μου που είχε
πεθάνει.
-... ένιωσα να συσσωρεύεται πάνω μου όλη η σιωπή, όλη η μοναξιά που τόσο
σκληρά είχα παλέψει να διώξω στη διάρκεια του ταξιδιού από την Τεργέστη στο
Ελσίνκι.
-…το άγχος να μην ξέρω ποιος ήμουν
θέριευε μέσα μου, πνίγοντας σιγά σιγά τις δυνάμεις μου…. Γιατί ένας άνθρωπος
δεν μπορεί να ζήσει χωρίς μνήμη.
-.. το γέλιο της ήταν σαν σπίρτο μέσα στο σκοτεινό δωμάτιο της μνήμης.
*******H Αρετή Καράμπελα έγραψε μετά την συνάντηση της ομάδας σχετικά με αυτό το βιβλίο τα εξής:
Η Νέα Φινλανδική Γραμματική ενθουσίασε την ομάδα. Ένα βιβλίο ύμνος στη γλώσσα κάθε λαού, πολυπρισματικό και δραστικό, φέρει στην επιφάνεια υπό το κάλυμμα μιας υπαρξιακής περιπέτειας, τα θέματα της ταυτότητας, της μνήμης, του θεού, της ιστορίας, του πολέμου, της αγάπης, της μοναξιάς, της ελεύθερης βούλησης. Μέσα από την πρωτοπρόσωπη αφήγηση- εξομολόγηση και τις επιστολές, ξεδιπλώνεται η τραγική μοίρα των ηρώων και ο τρόπος που τη διαχειρίζονται. Ο πρωταγωνιστής, ανέστιος και χωρίς μνήμη αν και έχει την ευκαιρία να συνθέσει εκ νέου την ταυτότητά του, επιλέγει τη μόνωση και τη θυσία, αρνούμενος τον έρωτα κι ένα νέο ξεκίνημα.
